Judith Meeng: “AI vraagt om visionair en empathisch leiderschap”

Eerder dit jaar zijn we in gesprek gegaan met Judith Meeng, directeur-consultant bij haar eigen bedrijf JCM Changeworks en actief als non-executive director (meervoudig commissaris) in diverse organisaties. Inmiddels is Judith Meeng benoemd tot Directeur P&O van de Gemeente Amsterdam, waar ze leiding geeft aan een HR-afdeling van 600 medewerkers binnen een organisatie van maar liefst 22.000 mensen. Haar visie op AI is duidelijk: “AI gaat niet alleen over technologie. Het raakt de kern van goed leiderschap. Een goede leider laat zich niet leiden door angst, maar door het denken in mogelijkheden.”

Ze erkent dat AI voor veel organisaties uitdagend kan zijn, maar ziet tegelijkertijd een enorm potentieel om AI in te zetten als versterking van bestaande processen. “Een goede leider kijkt naar de middellange en lange termijn. Dat is belangrijk, zeker bij complexe onderwerpen als AI, waar het verleidelijk is om snel resultaten te willen zien. AI kan ons helpen om rechtvaardiger en inclusiever te worden, mits we het ethisch en strategisch inzetten.”

Een goede leider laat zich niet leiden door angst, maar door het denken in mogelijkheden.

AI als krachtig hulpmiddel in HR

Meeng ziet AI dan ook als een mogelijkheid om de rol van HR-business partners te versterken. “Door AI in te zetten voor repetitieve taken, ontstaat er meer ruimte voor de business partners om samen met managers en medewerkers te werken aan strategische bedrijfsdoelen. Dit geeft ook meer vrijheid voor ‘denktijd’, iets waar vaak een chronisch tekort aan is.”

Toch benadrukt Meeng dat er voorwaarden zijn voor een succesvolle inzet van AI. “Basisprocessen en systemen moeten op orde zijn voordat AI goed kan functioneren. Dit maakt het een multidisciplinaire uitdaging die vraagt om samenwerking tussen HR, IT, Finance, Legal en Risk Management. Alleen door gezamenlijk op te trekken, kan AI effectief worden benut en kunnen we de volledige potentie ervan realiseren.”

Leiderschap en AI: zien van kansen, niet bedreigingen

Voor Meeng ligt de sleutel in het leiderschap. “Goede leiders zorgen ervoor dat veranderingen zoals AI worden gezien als een halfvol glas,” zegt ze. “Dit vraagt om empathie – leiders moeten zich inleven in de angsten van medewerkers, zoals de vrees voor banenverlies – maar ook om goede communicatie. Leiders moeten de noodzaak van verandering duidelijk maken en tijd bieden voor bijscholing en omscholing waar nodig.”

Communicatie is volgens Meeng de kern van leiderschap: “Het draait om visieontwikkeling en het overbrengen van die visie, zodat medewerkers gemotiveerd raken om samen resultaten neer te zetten.” Ze voegt toe dat AI hier ook kan helpen, bijvoorbeeld door te ondersteunen bij het wegnemen van ‘unconscious bias’ tijdens sollicitatiegesprekken, of door communicatie te neutraliseren om vooroordelen uit berichten te filteren. “AI kan ons helpen om eerlijker en inclusiever te communiceren en besluitvormingsprocessen objectiever te maken.”

AI vraagt om nieuwsgierigheid en samenwerking

Hoewel veel HR-leiders geen experts zijn op het gebied van AI, is dat volgens Meeng geen obstakel. “We hoeven geen AI-experts te zijn om er effectief mee te werken. Wat belangrijk is, is dat we nieuwsgierig blijven en bereid zijn om onze eigen vooroordelen te doorbreken. Leiders die zichzelf durven uitdagen en openstaan voor andersdenkenden kunnen AI effectief gebruiken om hun organisatie verder te brengen. Angst is hierbij een slechte raadgever.”

Goede leiders zorgen ervoor dat veranderingen zoals AI worden gezien als een halfvol glas

Volgens Meeng werken veel organisaties nu al met aspecten van AI, zonder dat ze dat volledig beseffen. Ze noemt voorbeelden zoals AI-tools binnen recruitment en trainingen voor diversiteit en inclusie, waarbij AI helpt om inzicht te krijgen in onbewuste vooroordelen. “Teruggaan in de tijd is geen optie meer. Een goede leider helpt de organisatie om meer te leren over AI en stemt samen met zijn of haar team af hoe AI kan bijdragen aan de strategische doelen van de organisatie.”

Kleine stappen naar grote impact

Om AI succesvol te integreren in de organisatie, raadt Meeng aan om te beginnen met kleine pilots. “Kleine projecten, zoals het inzetten van AI om biases in recruitment weg te filteren, kunnen helpen om enthousiasme te kweken en te ontdekken hoe AI het werk kan verbeteren. Het stelt HR in staat om te experimenteren met AI zonder meteen grote veranderingen te moeten doorvoeren.”

Daarnaast onderstreept Meeng dat technologie altijd hand in hand moet gaan met de menselijke factor. “Het is nooit een keuze tussen technologie en menselijk leiderschap. Het is altijd én-én. AI kan processen efficiënter maken, maar we moeten blijven investeren in het trainen van leiders en het creëren van een open cultuur waarin mensen elkaar kunnen aanspreken. Alleen zo kunnen we het volledige potentieel van AI benutten en ervoor zorgen dat het een hulpmiddel is dat de menselijke capaciteit versterkt in plaats van vervangt.”

Judith Meeng sluit af met een oproep aan HR-leiders: “AI biedt ons kansen om ons werk te verbeteren, maar het vraagt om visie, empathie en een open houding. Samenwerken, leren en experimenteren zijn de sleutels om AI succesvol in te zetten en zo organisaties klaar te maken voor de toekomst.”